تسمه نوار نقاله لاستیکی، به عنوان یک سیستم جابجایی مواد، در صنایع مختلف برای انتقال مواد گوناگون از نقطه‌ای به نقطه دیگر به کار می‌رود. این تسمه‌ها که از مواد لاستیکی تولید می‌شوند، در صنایعی مانند معادن، فولاد، سیمان و صنایع معدنی جهت انتقال مواد جامد به صورت افقی یا شیبدار کاربرد دارند
ویژگی‌های کلیدی تسمه نوار نقاله لاستیکی
استحکام و مقاومت تسمه نوار نقاله لاستیکی به دلیل ساختار قوی خود، قادر است وزن و فشار ناشی از مواد مختلف را تحمل کند
انعطاف‌پذیری این تسمه‌ها با دارا بودن خاصیت انعطاف‌پذیری، امکان استفاده در محیط‌ها و شرایط کاری مختلف را فراهم می‌کنند
مقاومت در برابر شرایط محیطی تسمه نوار نقاله لاستیکی در برابر عوامل محیطی نظیر رطوبت، گرما، سرما و مواد شیمیایی از خود مقاومت نشان می‌دهد
طول عمر مفید** تسمه نوار نقاله لاستیکی به عنوان بخش مهمی از سیستم نقاله، دارای عمر مفید طولانی است
انتخاب تسمه نوار نقاله لاستیکی مناسب، با توجه به سیستم و نیازهای خاص هر صنعت، برای عملکرد دقیق و افزایش طول عمر مفید آن ضروری است. استفاده از تسمه‌های با کیفیت، علاوه بر کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری، منجر به افزایش بهره‌وری و کاهش زمان توقف تولید می‌شود
چه عواملی در انتخاب تسمه نوار نقاله لاستیکی تأثیر می‌گذارد
در انتخاب تسمه نوار نقاله لاستیکی با عمر طولانی و مقاوم، عوامل متعددی دخیل هستند که در نظر گرفتن آن‌ها برای داشتن عملکرد بهینه و کاهش هزینه‌ها ضروری است:
نوع ماده منتقل‌شونده: وزن، ابعاد، ماهیت فیزیکی (ریزی، درشتی، زبری، صیقلی بودن) و شیمیایی موادی که قرار است منتقل شوند، در انتخاب نوع و ضخامت تسمه مؤثر است برای بارهای سنگین، تسمه‌های مستحکم با استحکام کششی عالی مورد نیاز است، در حالی که برای اقلام شکننده، سطوح نرم‌تر برای جلوگیری از آسیب احتمالی مناسب‌تر هستند
شرایط محیطی: دما، رطوبت، میزان سایش، و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا روغن باید ارزیابی شودبرخی مواد برای محیط‌های با دمای بالا مناسب‌تر هستند، در حالی که برخی دیگر مقاومت شیمیایی بالاتری دارند
ویژگی‌های کاور تسمه: عواملی مانند خواص ضد الکتریسیته ساکن و مقاومت در برابر آتش، مقاومت در برابر روغن یا مواد شیمیایی، مقاومت در برابر فرسودگی، شرایط محیطی و اوزون، دمای محیط کاری و دمای مواد حمل شده، نوع مواد منتقل شده، اندازه توده و شکل مواد منتقل شده، خاصیت سایندگی مواد حمل شده، روش بارگیری تسمه نقاله، ارتفاع سقوط مواد بر روی تسمه نقاله و زمان چرخش تسمه نقاله باید در نظر گرفته شوند
منجید (لایه داخلی): منجید، که معمولاً از چند لایه پارچه آستر شده با لاستیک تشکیل شده، وظیفه تحمل فشار و کشش لازم برای جابجایی بار و به حرکت درآوردن تسمه را بر عهده دارد[3]. توان و تحمل تسمه با در نظر گرفتن توان منجید اندازه‌گیری می‌شود. تعداد لایه‌ها و جنس نخ‌های منجید نیز بر قیمت تسمه تأثیرگذار است
ابعاد و ضخامت تسمه: ضخامت‌های مختلفی از تسمه نقاله لاستیکی ارائه می‌شود که با بالا رفتن ضخامت، تعداد لایه‌های نخ و لاستیک بیشتر شده و مقاومت تسمه در برابر سایش و کشش افزایش می‌یابد. عرض و طول تسمه نیز بر اساس صنعت مورد استفاده و نوع کاربرد متفاوت است و باید در زمان خرید بر اساس آن انتخاب شود
نوع لاستیک: نوع لاستیک به کار رفته در ساخت تسمه، یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده قیمت است. لاستیک‌های مرغوب و تقویت شده گران‌تر از لاستیک‌های معمول هستند و هرچه مقاومت بالاتری در برابر سایش، حرارت و مواد شیمیایی داشته باشند، قیمت بالاتری نیز دارند
مقاومت در برابر عوامل مختلف: تسمه نقاله لاستیکی باید در برابر سایش، حرارت، روغن و مواد شیمیایی مقاوم باشد به طور متوسط، این نوار نقاله‌ها تا 120 درجه سانتیگراد تحمل حرارت غیر مستقیم را دارند
انعطاف‌پذیری: تسمه‌های نقاله لاستیکی نخ‌دار به دلیل وجود لاستیک در ساختار خود، انعطاف‌پذیری بالایی دارند که امکان استفاده در مسیرهای پیچیده و منحنی را فراهم می‌کند
هزینه‌های تعمیر و نگهداری: استفاده از تسمه‌های لاستیکی با کیفیت بالا، منجر به کاهش هزینه‌های تعمیرات مکرر و تعویض زودهنگام، افزایش بهره‌وری و کاهش زمان توقف تولید می‌شود
استانداردها و گواهینامه‌ها: در صورت نیاز به تسمه‌های خاص با ویژگی‌های ویژه، اطمینان از آن‌ها با استانداردهای مربوطه ضروری است.
قیمت: قیمت تسمه نقاله لاستیکی تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله نوع لاستیک، تعداد لایه‌ها، جنس نخ، عرض، ضخامت، طول و نوع آج روی سطح تسمه قرار دارد
با در نظر گرفتن این عوامل، می‌توان تسمه نوار نقاله لاستیکی مناسب با طول عمر بالا و مقاومت مورد نیاز را انتخاب کرد
چه ویژگی‌هایی در یک تسمه نقاله لاستیکی برای مقاومت در برابر روغن مهم است
برای مقاومت در برابر روغن در تسمه نقاله لاستیکی، ویژگی‌های زیر حائز اهمیت هستند:
مقاومت در برابر روغن: تسمه‌های نقاله لاستیکی مقاوم در برابر روغن برای حمل و نقل موادی که به روغن آغشته هستند، مناسب هستند استفاده از تسمه‌های معمولی در محیط‌های روغنی باعث تورم، جدا شدن لاستیک از ساختار تسمه و در نهایت پارگی آن می‌شود
نوع لاستیک: تسمه باید از لاستیک ترکیبی مقاوم در برابر روغن ساخته شده باشد این نوع لاستیک در برابر آسیب‌های ناشی از حمل مواد روغنی مقاومت خوبی دارد
مقاومت در برابر اثرات تهاجمی مواد: تسمه‌های نقاله لاستیکی باید مقاومت خوبی در برابر اثرات تهاجمی مواد حاوی روغن‌های نسبتاً تهاجمی مانند گندم، کود و مواد گیاهی روغنی داشته باشند
جلوگیری از نفوذ روغن: تسمه نقاله لاستیکی باید از نفوذ روغن به الیاف تسمه و پوسیدگی آن جلوگیری کند. این ویژگی با کم کردن حجم در هنگام غوطه‌ور شدن در روغن‌های معدنی بسیار تهاجمی مشخص می‌شود
پوشش مقاوم در برابر روغن: روکش رویه و زیره تسمه نقاله باید در برابر انواع روغن‌ها مقاوم باشد
مقاومت شیمیایی: تسمه‌های لاستیکی باید در برابر اثرات مواد شیمیایی و روغن‌ها مقاوم باشند
ورق لاستیکی ضد روغن: ورق لاستیکی ضد روغن، به دلیل مقاومت بالا در برابر روغن‌ها و مواد شیمیایی، در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، پتروشیمی، خودروسازی، و عایق‌بندی استفاده می‌شود این ورق‌ها دارای مقاومت در برابر فرسودگی و سایش بالا و همچنین ارتجاعیت و انعطاف‌پذیری مناسب هستند
چه تفاوت‌هایی بین تسمه‌های لاستیکی با روکش‌های مختلف وجود دارد
تفاوت‌های بین تسمه‌های لاستیکی با روکش‌های مختلف در ویژگی‌ها و کاربردهای آن‌ها است. روکش‌ها از مواد مختلفی مانند لاستیک، پلیمر یا مواد مقاوم در برابر سایش و دما ساخته می‌شوند و می‌توانند مزایای متعددی را ارائه دهند
انواع روکش‌ها و ویژگی‌های آن‌ها
لاستیکی استاندارد: دارای پوشش‌هایی از ترکیب لاستیک طبیعی و مصنوعی هستند و برای جابجایی مواد ساینده مناسب هستند
مقاوم در برابر برش: دارای درصد بالایی از لاستیک طبیعی هستند و برای شرایط بسیار دشوار که ممکن است برش و بریدگی روکش‌ها رخ دهد، توصیه می‌شوند
مقاوم در برابر حرارت: دارای پوشش‌هایی با استایرن-بوتادین هستند و برای جابجایی مواد با دمای تا 120 درجه سانتیگراد مناسب هستند
فوق مقاوم در برابر حرارت: دارای پوشش‌های کلروبوتیل هستند و برای جابجایی مواد با دمای تا 170 درجه سانتیگراد توصیه می‌شوند
روکش پارچه‌ای: روکش پارچه‌ای تسمه‌های V شکل با سطح قلاب در تماس است و از ماده‌ای ساخته شده که قادر به مقاومت در برابر سایش زیاد بوده و در برابر آلودگی‌ها مقاوم است این روکش از الاستومر و طناب کششی در برابر اثرات مضر مواد شیمیایی، خوردگی و دمای بالا محافظت می‌کند
تسمه‌های V شکل روکش‌دار: این تسمه‌ها معمولاً برای بهبود عملکرد و عمر مفید خود، روکش‌دار هستند. روکش آن‌ها می‌تواند از جنس‌های مختلفی مانند لاستیک، پلیمر یا سایر مواد مقاوم در برابر سایش و دما باشد
مزایای استفاده از تسمه‌های روکش‌دار
کاهش اصطکاک: روکش تسمه کمک می‌کند تا اصطکاک کاهش یابد و انتقال نیرو به صورت بهینه‌تری انجام شود
مقاومت در برابر سایش: این تسمه‌ها معمولاً دارای پوشش‌هایی هستند که از پارگی و سایش جلوگیری می‌کنند
افزایش طول عمر: استفاده از مواد باکیفیت در روکش باعث می‌شود طول عمر تسمه افزایش یابد
مقاومت در برابر دما: بعضی از تسمه‌های روکش‌دار می‌توانند در محیط‌های دمایی بالا یا پایین عملکرد خوبی داشته باشند
محافظت: پوشش ضخیم تسمه نقاله لاستیکی از لایه‌های پارچه‌ای در برابر اثرات ساینده و مخرب مواد محافظت می‌کند
مقاومت در برابر عوامل محیطی: پارچه روکش‌دار باعث می‌شود تا تسمه در برابر عوامل محیطی ایمن گردد
انتخاب نوع روکش مناسب بستگی به نوع کاربرد و شرایط محیطی دارد. برای مثال، در شرایطی که سایش زیاد است، روکش‌های مقاوم در برابر سایش توصیه می‌شوند، و در محیط‌های با دمای بالا، روکش‌های مقاوم در برابر حرارت مناسب هستند
سخن پایانی
در پایان، انتخاب و استفاده از تسمه نوار نقاله لاستیکی مناسب، تصمیمی حیاتی برای بهینه‌سازی عملکرد و افزایش بهره‌وری در صنایع مختلف است. با در نظر گرفتن دقیق عواملی نظیر نوع مواد منتقل‌شونده، شرایط محیطی، نوع و جنس روکش، ابعاد و ضخامت تسمه، و همچنین ویژگی‌های مقاومتی آن در برابر سایش، حرارت، روغن و مواد شیمیایی، می‌توان تسمه‌ای را انتخاب کرد که نه تنها نیازهای فعلی را برآورده سازد، بلکه با کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات، به بهبود کلی اقتصاد و پایداری فرآیندهای تولید کمک کند.
امید است با بهره‌گیری از اطلاعات ارائه شده در این مقاله، بتوانید انتخابی آگاهانه و هوشمندانه داشته باشید و از مزایای یک سیستم انتقال مواد کارآمد و مطمئن بهره‌مند شوید. سرمایه‌گذاری در کیفیت و انتخاب صحیح، کلید دستیابی به عملکرد برتر و طول عمر بیشتر تسمه‌های نوار نقاله لاستیکی است.